نورد سرد چیست؟
نورد سرد فرایندی است که در آن ورقهای فلزی فرمدهی میشوند و به محصولات فولادی متنوعی مانند ناودانی یا پروفیل و یا غیره تولید میشوند. در فرایند نورد سرد، به کمک دستگاه پرس، غلتک دوار و یا خم کردن، طول و عرض ورق فلزی را دچار تغییر میکنند و موجب تشکیل خمهای متوالی بر روی ورق فلزی میشوند. هرچه ضخامت ورق فلزی بیشتر باشد، مدت زمان لازم برای فرمدهی بیشتر میشود. غلتک دوار قابلیت فرمدهی طولی را دارد و دستگاه پرس و خم کردن قابلیت شکلدهی طولی و عرضی را دارند.
روشهای تولید نورد سرد
- فرمدهی و شکلدهی با غلتک
- فرمدهی و شکلدهی با پرس
- فرمدهی و شکلدهی با خم کردن
نوعی فرمدهی به روش نورد سرد
مزایای استفاده از نورد سرد
- روشهای نورد سرد با دقت بالایی عملیات شکلدهی و فرمدهی ورق فلزی را انجام میدهند و قابلیت پیاده سازی نورد سرد بر روی ورقها با ابعاد مختلف را دارند.
- پس از فرمدهی و شکلدهی ورق فلزی، میتوان عملیات برش را انجام داد و محصولات متنوعی را تولید کرد. محصولات و مقاطع تولید شده به روش نورد سرد، مقاومت بالایی دارند.
- هزینهی فرمدهی به ورق با این روش نسبت به روشهای دیگر مقرون به صرفه است.
- نورد سرد قابل انجام بر روی هر سایز ورقی با ضخامتهای مختلف است ، از این رو انعطافپذیری بالایی دارد.
- روشهای نورد سرد چندین بار اجرا میشوند و ورق فلزی ورودی را تحت فشار بالا و با تکرار، فرم و شکل میدهند و این شکلدهی غیر قابل بازگشت است و عمر بالایی دارد.
- مقاطع و محصولات تولید شده در این روش بسیار مستحکم و مقاوم هستند.
- در فرآیند شکلدهی نورد سرد با روش غلتک، اکثر ورقهای فلزی و فلزات را میتوان شکلدهی و فرمدهی کرد.
نورد سرد چه مقاطعی را تولید میکند؟
- مقاطع باز مانند ناودانی، پروفیلهای کناف، کلاهی، Z شکل، تشتکی و غیره
برای فرمدهی و شکلدهی مقاطع ساده فوق، از روشهای خم کردن و پرس کردن استفاده میشود. در مرحله اول ورق فلزی با خم شدن، شکل کلی پیدا میکند و سپس با کمک دستگاههای پرس، ورق فلزی شکل دائمی میگیرد. مقاطع باز اصولا در ساختمانها وسازههایی با حداکثر شش طبقه کاربرد دارند ولی برای ساختمانها و سازههای بلندتر، از مقاطع نورد گرم برای اعضای قابهای اصلی و مقاطع نورد سرد برای اعضای درجه دوم مانند تیرهای سقف، پنلها و یا عرشهها مورد استفاده است.
پروفیلهای کناف گالوانیزه شده
- مقاطع عریض مانند صفحات ورق کرکرهای
برای شکلدهی و فرمدهی مقاطع عریض اصولا به از غلتک استفاده میشود. در روش فرمدهی با غلتک، دو غلتک جانبی به صورت زوج قرار دارند که با یکدیگر و با محورهای غیر افقی به تدریج و طی مراحل متعدد ورق فلزی توسط غلتکها به شکل مورد نظر در میآید. غلتکها با عبور از روی ورقهای فلزی عملیات تغییر شکل را انجام میدهند و برای هر جنس و ضخامتی، غلتک مخصوصی استفاده میشود. مقاطع ساده معمولا توسط شش زوج غلتک ساخته میشوند ولی برای مقاطع پیچیده ممکن است تا پانزده جفت غلتک نیز مورد استفاده قرار گیرد. پس از اتمام فرمدهی و شکلدهی ورقهای فلزی، حالا قطعات مورد نیاز در سایزهای مختلف برش داده میشوند؛ از این رو گیوتین یا قیچیهای برشکاری و یا ارهها به کمک سازنده میآید.
- مقاطع بسته مانند انواع لوله از جمله لوله استیل، لوله بیضی oval و انواع مقاطع ساختمانی
مقاطع بسته شامل مقاطع جوش شده و مقاطع بدون جوش میشود. مقاطعی که با فرایند نورد سرد و به کمک غلتک فرمدهی و شکلدهی میشوند، همگی جزو مقاطع جوش شده هستند. مقاطع جوش شده با اضافه شدن یک دستگاه جوش موجب ایجاد یک درز جوش در طول مقاطع خود میشوند و از این رو به نام مقاطع جوش شده کاربرد دارند.
لوله بیضی oval
- پنلها و عرشهها
عمق پنلهایی که با نورد سرد فرمدهی شدهاند عموما بین ۳۸ میلی متر تا ۱۹۱ میلی متر است. ضخامت پنلها و عرشهها اصولا بین ۵ میلی متر تا ۹.۱ میلی متر است. کاربرد این مقاطع معمولا در ساخت سقف عرشه فولادی، عرشه کف، قالبهای پل و پنلهای دیوار میباشند. این نوع مقاطع علاوه بر کاربرد بسیاری که دارد، در بهبود مقاومت سازه نقش اساسی دارد و به عنوان سطحی برای کف سازی یا بتن ریزی در سازهها کاربرد دارد. پنلها و عرشهها فضای مناسبی برای عبور کابلهای برق هستند.
کاربرد مقاطع تولید شده به روش نورد سرد چیست؟
وزن سازه ارتباط مستقیمی با تاثیر مولفههای زلزله دارد، هرچه وزن سازه کمتر باشد، میزان تاثیر مولفههای زلزله بر سازه کمتر میشود و آسیب و خرابی کمتری ایجاد میکند. مقاطع تولید شده به روش نورد سرد بسیار سبک هستند و با کیفیت فوقالعاده خوبی که دارند، در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گرفتهاند. مقاطع نورد سرد کاربرد وسیعی در ساختمان سازی و ساخت سازهها دارند. مقاطع تولید شده با نورد سرد سازههایی مانند سازههای فضایی، خطوط راه آهن، برجهای انتقال نیرو، پل سازی و حتی ساخت متعلقات بزرگراهها را شامل میشوند. علاوه بر تمامی موارد گفته شده، کاربرد وسیعی در صنایع ماشین سازی و ساخت قفسههای انباری دارند.
تجهیزات مورد نیاز در تولید مقاطع به روش نورد سرد
- ماشین نورد سرد (غلتک و دستگاه پرس)
- سیستمهای اندازهگیری مانند سیستمهای نگه دارنده و سیستمهای کنترل برش
- تجهیزات کمکی از قبلی کفشکها و راهنماها
- تجهیزات نقل و انتقال مواد مانند کویل بازکن، انبار کویل و آکومولاتور
- تجهیزات قبل از شکلدهی مانند صاف کنندهها، دستگاههای اتصال و سوراخ کاری
- تجهیزات بعد از شکلدهی مانند سیستم برش پروفیل
ماشین نورد سرد